Ẩn mình giữa những rặng núi xanh thẳm và mây trời bồng bềnh của vùng Tây Bắc, Tân Uyên là một huyện nhỏ thuộc tỉnh Lai Châu, nơi mang trong mình vẻ đẹp hoang sơ, tĩnh lặng nhưng vô cùng quyến rũ. Không sầm uất như các thị trấn du lịch nổi tiếng, Tân Uyên chinh phục lòng người bằng những đồi chè trải dài bất tận, những bản làng người Thái, người H’Mông đậm đà bản sắc và khí hậu trong lành quanh năm.

Tân Uyên là một huyện nằm ở phía Đông của tỉnh Lai Châu, thuộc vùng Tây Bắc Bộ – nơi nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ và nền văn hóa đa dạng, đặc sắc. Huyện Tân Uyên có vị trí khá thuận lợi, tiếp giáp với nhiều địa phương du lịch nổi tiếng như thị xã Sa Pa (tỉnh Lào Cai), huyện Tam Đường và Sìn Hồ. Nhờ vậy, nơi đây ngày càng được nhiều du khách chú ý đến như một điểm dừng chân lý tưởng giữa hành trình khám phá Tây Bắc.
Địa hình Tân Uyên chủ yếu là đồi núi xen kẽ các thung lũng nhỏ, tạo nên những khung cảnh tuyệt đẹp với ruộng bậc thang, đồi chè xanh mướt, dòng suối trong lành uốn quanh bản làng. Khí hậu nơi đây mát mẻ quanh năm, đặc biệt dễ chịu vào mùa hè, thích hợp cho các hoạt động nghỉ dưỡng, trekking hay du lịch cộng đồng.
Không chỉ có cảnh đẹp, Tân Uyên còn là vùng đất mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Đây là nơi sinh sống của nhiều cộng đồng dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao... Mỗi bản làng là một nét chấm phá văn hóa riêng biệt, từ kiến trúc nhà sàn, trang phục truyền thống cho đến các lễ hội dân gian đầy màu sắc. Người dân nơi đây hiền hòa, mến khách, sẵn sàng chia sẻ với bạn câu chuyện về cuộc sống thường nhật nơi rẻo cao.
Trong những năm gần đây, Tân Uyên đang từng bước phát triển du lịch bền vững, kết hợp hài hòa giữa bảo tồn thiên nhiên – văn hóa với phát triển dịch vụ. Đến với Tân Uyên, bạn không chỉ được tận hưởng vẻ đẹp nguyên sơ của núi rừng Tây Bắc, mà còn được sống chậm lại, lắng nghe hơi thở của đất trời và trải nghiệm sự bình yên hiếm có trong nhịp sống hiện đại.

Nằm trải dài dọc theo quốc lộ 32, đồi chè Tân Uyên từ lâu đã trở thành biểu tượng xanh mát của huyện Tân Uyên. Với quy mô lên tới 2.000ha và tuổi đời từ 40 đến 50 năm, nơi đây không chỉ là vùng trồng chè trọng điểm của Lai Châu mà còn là một điểm đến hấp dẫn với khung cảnh nên thơ, thanh bình.
Những luống chè xanh mướt uốn lượn theo triền đồi tạo nên bức tranh thiên nhiên mềm mại, quyến rũ. Vào sáng sớm, khi sương mù còn phủ nhẹ mặt đất và ánh nắng đầu ngày bắt đầu len lỏi qua từng kẽ lá, khung cảnh nơi đây trở nên mờ ảo và cực kỳ lãng mạn. Cũng vì thế mà đồi chè Tân Uyên được nhiều du khách yêu thích, đặc biệt là các cặp đôi đến chụp ảnh cưới hoặc những bạn trẻ muốn săn tìm background “xanh mướt” cho bộ ảnh của mình.
Không khí nơi đây trong lành, mát dịu quanh năm, là nơi lý tưởng để thư giãn, tận hưởng một buổi sáng thong dong giữa thiên nhiên. Ngoài ra, bạn còn có thể trò chuyện với người dân địa phương, tìm hiểu quy trình thu hái và chế biến chè – một trải nghiệm thú vị và gần gũi với cuộc sống bản địa.

Ẩn mình giữa núi đá vôi hùng vĩ và rừng nhiệt đới xanh mát, Bản Phiêng Phát là một trong những điểm đến đặc biệt của Tân Uyên, Lai Châu. Nơi đây đã được công nhận là Danh lam thắng cảnh cấp tỉnh, không chỉ bởi vẻ đẹp tự nhiên mà còn bởi sự nguyên sơ hiếm có mà nó vẫn gìn giữ được.
Điều khiến Phiêng Phát trở nên cuốn hút chính là sự yên tĩnh và hoang dã còn nguyên vẹn theo năm tháng. Không gian ở đây gần như chưa bị tác động bởi bàn tay con người – mọi thứ đều mộc mạc, từ con đường mòn len lỏi qua rừng, tiếng suối chảy róc rách, đến những tán cây cổ thụ rợp bóng che mát cả bản làng. Khi bước chân đến Phiêng Phát, du khách như được tách khỏi thế giới ồn ào thường nhật, đắm chìm trong sự thanh bình của thiên nhiên núi rừng Tây Bắc. Không chỉ là nơi để nghỉ chân thư giãn, Phiêng Phát còn mở ra cánh cửa để khám phá đời sống văn hóa của người dân tộc thiểu số sinh sống nơi đây.

Nếu bạn có dịp ghé thăm Tân Uyên, chắc chắn không nên bỏ qua trải nghiệm tắm suối nước nóng tại Phiêng Phát – một điểm dừng chân tuyệt vời để nghỉ ngơi và nạp lại năng lượng. Nằm trong khu quần thể danh lam thắng cảnh Phiêng Phát, suối nước nóng này được thiên nhiên ưu ái ban tặng như một món quà giữa lòng núi rừng Tây Bắc.
Nguồn nước ở đây luôn ấm áp quanh năm, tỏa hơi nhẹ nhàng, đặc biệt dễ chịu trong những ngày se lạnh. Khi ngâm mình trong làn nước nóng giữa khung cảnh thiên nhiên hoang sơ, bạn sẽ cảm nhận rõ sự thư giãn lan tỏa khắp cơ thể. Tiếng chim hót, tiếng suối chảy hòa cùng làn hơi nước mờ ảo khiến khung cảnh trở nên vừa thơ mộng, vừa thanh bình.
Không chỉ thu hút khách du lịch, suối nước nóng Phiêng Phát còn là nơi yêu thích của người dân địa phương, như một “phòng xông hơi thiên nhiên” giúp giảm mệt mỏi sau những ngày lao động vất vả. Đây là điểm đến lý tưởng để kết thúc một ngày khám phá Tân Uyên – nhẹ nhàng, thư thái và đáng nhớ.

Trong hành trình khám phá ẩm thực Lai Châu, đặc biệt là vùng Tân Uyên, xôi tím là một món ăn mà bạn không nên bỏ lỡ. Món xôi dân dã này không chỉ cuốn hút bởi màu tím đặc trưng bắt mắt mà còn mang theo hương vị dẻo thơm, tinh túy từ nếp nương – sản vật quý của núi rừng Tây Bắc.
Xôi tím thường được nấu bởi những đôi bàn tay khéo léo của người phụ nữ Thái, Giáy, với công thức và bí quyết truyền thống được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Nguyên liệu chính là nếp nương hạt to, đều và dẻo – loại gạo đặc trưng chỉ trồng được ở các triền núi cao, có khí hậu mát mẻ. Màu tím tự nhiên của xôi được nhuộm từ cây khẩu cắm – một loại lá rừng đặc hữu, chỉ mọc ở vùng núi cao Tây Bắc, vừa tạo màu vừa mang lại mùi hương thanh mát đặc biệt.

Khi nhắc đến đặc sản Lai Châu, bên cạnh xôi tím, chắc chắn không thể bỏ qua món thịt gác bếp – một biểu tượng ẩm thực truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, Mông nơi đây. Thịt gác bếp thường được làm từ thịt trâu, bò, hoặc lợn bản. Sau khi được thái miếng dài theo thớ, thịt sẽ được ướp với muối, mắc khén, ớt và các loại gia vị rừng rồi treo lên gác bếp để hun khói tự nhiên trong nhiều ngày. Khói bếp từ củi rừng bốc lên âm ỉ không chỉ giúp thịt khô lại mà còn tạo nên một mùi thơm rất đặc trưng – vừa khói, vừa đậm đà hương vị núi rừng.
Miếng thịt sau khi gác bếp có màu nâu sẫm, bên ngoài khô nhưng bên trong vẫn giữ được độ mềm và độ ngọt tự nhiên của thịt. Khi ăn, người ta thường nướng lại cho nóng rồi xé thành sợi, chấm với chẩm chéo – một loại nước chấm độc đáo làm từ muối, ớt, mắc khén và nhiều gia vị khác, tạo nên một hương vị bùng nổ nơi đầu lưỡi. Thịt gác bếp không chỉ là món ăn mà còn là kết tinh của cách sống, cách giữ gìn lương thực và truyền thống văn hóa lâu đời của người vùng cao. Đây cũng là món quà được du khách ưa chuộng, bởi dễ mang theo, để được lâu và mang đậm dấu ấn Tây Bắc.
Nếu có dịp đến Lai Châu, đừng quên thưởng thức hoặc mua vài túi thịt trâu gác bếp về làm quà – một món ăn mang trọn hương vị của đất trời, núi rừng Tây Bắc.

Khi nói đến các đặc sản độc đáo của Lai Châu, không thể không nhắc đến món lợn cắp nách – một loại lợn đặc trưng của vùng núi Tây Bắc. Loài lợn này được thả rông tự nhiên, kiếm ăn từ những cây cỏ, lá rừng và không ăn thức ăn công nghiệp, nhờ vậy mà thịt của chúng vừa thơm ngon, vừa bổ dưỡng.
Cái tên lợn cắp nách bắt nguồn từ thói quen của người dân bản địa khi mang lợn đi chợ bán. Vì lợn thường có kích thước nhỏ, việc đem chúng vào chợ dễ dàng và thuận tiện hơn nếu cắp nách, từ đó cái tên này ra đời. Mặc dù nhỏ bé, nhưng loại lợn này lại có thịt rất ngon, với độ săn chắc và vị ngọt tự nhiên, không béo ngậy.
Thịt lợn cắp nách có thể chế biến thành nhiều món hấp dẫn như: thịt ba chỉ hấp, thịt mông nướng, hay thịt vai làm nướng, cho đến món giả cầy từ thịt thủ, bụng. Không chỉ vậy, bộ lòng lợn cắp nách cũng được luộc sạch sẽ và mang lại vị thơm ngon. Xương lọc ra có thể dùng để nấu canh bổ dưỡng, thơm ngọt.