Với kiến trúc độc đáo cùng phong cảnh non nước hữu tình, chùa Thầy trở thành địa điểm du lịch tâm linh gần Hà Nội nổi tiếng, thu hút du khách. Cùng theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu về lịch sử, sự tích cũng như kiến trúc độc đáo của ngôi chùa này.
1. Chùa Thầy ở đâu, cách Hà Nội bao nhiêu km?
Chùa Thầy còn được gọi với cái tên khác là chùa Cả. Ngôi chùa này tọa lạc ở chân núi Sài Sơn, xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, thành phố Hà Nội. Chùa cách trung tâm nội thành khoảng 20km về phía Tây Nam. Chùa được xây dựng vào thời vua Lý Nhân Tông và là nơi tu hành của Thiền sư Từ Đạo Hạnh.
>>> Xem thêm: 27 điểm du lịch gần Hà Nội cực chill để 'đi trốn' cuối tuần 2023
2. Đường đi chùa Thầy & giá vé tham quan
Chùa Cả khá gần Hà Nội, do đó để di chuyển đến đây bạn có thể lựa chọn đi xe máy, ô tô hoặc xe bus.
- Xe bus: bắt xe bus 73 (bến xe Mỹ Đình – chùa Thầy) với giá vé 10.000 VNĐ/lượt. Trung bình cứ 10 – 20 phút sẽ có một chuyến.
- Xe máy, ô tô cá nhân: bạn chạy xe dọc Đại lộ Thăng Long. Sau khi đến cầu vượt Sài Sơn thì rẽ phải, tiếp tục chạy khoảng 1km nữa là đến chùa.
Giá vé tham quan chùa Thầy hiện nay là 10.000 VNĐ. Ngoài ra, phí dịch vụ trông xe máy là 10.000 VNĐ/xe và ô tô là 30.000 VNĐ/xe.
3. Khám phá lịch sử & sự tích chùa Thầy Quốc Oai
Bên cạnh chùa Hương, chùa Láng hay chùa Tây Phương thì chùa Thầy cũng là một trong những ngôi chùa linh thiêng và nổi tiếng tại Hà Nội. Ban đầu, chùa chỉ là một am nhỏ và được gọi là Hương Hải am. Đây là nơi Thiền sư Từ Đạo Hạnh trụ trì.
Đến thời vua Lý Nhân Tông, ông đã cho xây dựng lại gồm hai cụm chùa là chùa Cao trên núi và chùa Dưới (tức là chùa Thầy). Vào đầu thế kỷ 17, Dĩnh Quận Công cùng hoàng tộc đã cho trùng tu, xây dựng điện Thánh, điện Phật cùng nhà hậu, nhà bia và gác chuông. Theo truyền thuyết, chùa được xây dựng trên thế đất hình con rồng. Trước chùa, bên phải là núi Sài Sơn, bên trái là ngọn Long Đẩu.
>>> Tìm hiểu thêm: chùa Hà Nội
4. Tìm hiểu kiến trúc chùa Thầy Hà Nội
Chùa Cả được xây dựng gồm nhiều kiến trúc hợp lại thành kiểu “nội tiền công, hậu nhất, ngoại quốc”. Các hạng mục của chùa gồm:
4.1. Thủy đình
Được xây dựng vào thời Hậu Lê (1533 – 1788). Thủy đình nằm ở giữa hồ Long Trì gồm 1 gian, 2 dĩ với kiểu phương đình, chồng diêm hai tầng và 8 mái với góc đao cong. Thủy đình chia làm 2 cấp, hai bên cao trên mặt nước, khu vực giữa ngập nước. Đây là nơi để biểu diễn loại hình nghệ thuật rối nước.
4.2. Cầu Nhật Tiên, Nguyệt Tiên
Cầu được xây dựng theo kiến trúc “thượng gia hạ kiều”. Cầu Nguyệt Tiên nằm ở bên phải chùa Cả, nối với bờ hồ lên núi. Còn cầu Nhật Tiên nằm ở bên trái, dẫn ra đảo nơi có đền thờ Tam phủ. Theo tương truyền, hai cầu này được xây dựng vào những năm đầu của thế kỷ XVII bởi Trạng Bùng Phùng Khắc Khoan.
4.3. Đền Tam Phủ
Ngôi đền nằm trên một gò đất cao nổi giữa hồ Long Trì. Đền rộng 5m, dài 7m gồm 3 gian 2 dĩ nhỏ và được xây bằng đá ong đỏ sẫm, 4 lá mái, lợp ngói mũi hài. Kết cấu đền Tam phủ theo kiểu
chồng rường bẩy hiên”. Ngôi đền này được xây dựng vào đầu thời nhà Nguyễn.
4.4. Chùa Hạ
Hay còn được gọi là tiền đường với chiều dài 20m, cao 5.2m, rộng 5m gồm 3 gian 2 chái. Chùa Hạ được xây dựng trên nền với độ cao khoảng 1m so với sân chùa. Bộ vì nóc “giá chiêng – kẻ suốt” với phần mái lợp ngói mũi hài, bốn đầu đao cong vươn lên. Trên bộ mái được trang trí lân, makara, rồng.
4.5. Nhà cầu
Nhà cầu hay ống muống của chùa Thầy có vai trò nối tiền đường với thượng điện. Thiết kế nhà gồm 1 gian, 2 mái chạy dọc, rộng 4.5m, dài 4.1m với kết cấu 2 bộ vì 4 hàng kẻ góc đỡ đầu mái và 4 hàng chân cột. Bộ vì kèo được thiết kế theo kiểu “kẻ truyền giá chiêng” với các trụ ngắn. Ở vách ngăn gỗ và 2 hàng lan can trang trí chấn song con tiện với nhiều họa tiết trang trí độc đáo.
4.6. Chùa Trung
Hay còn gọi là thượng điện với 3 gian 2 chái, rộng 9.5m, dài 20m, cao 5.5m. Chùa Trung có khám thờ ở bên trong. Kết cấu bộ vì theo kiểu chồng rường – giá chiêng. Phần mái lợp ngói mũi hài kết cấu tàu đao – lá mái với góc đầu đao được uốn cong. Nhờ hệ thống cửa bức bàn gỗ bao hai bên bồi và phía sau mà thượng điện có kết cấu thông thoáng.
4.7. Chùa Thượng
Chùa Thượng hay điện Thánh được thiết kế 1 gian 2 chái lớn với chiều rộng 11.7m, dài 14.7m và cao 6m. Bộ khung của điện gồm 16 cột quần và 4 cột cái. Vì nóc kiểu “chồng rường con nhị - giá chiêng”. Bên trong điện Thánh rất ít họa tiết hoa văn trang trí. Tuy nhiên, bên ngoài ở 3 mặt ván gỗ bưng lại được chạm khắc tinh tế, cầu kỳ với các đề tài phượng, lân, rồng… Phía sau là hệ thống bậc đá với đôi sấu đá đầu nghê mang đậm phong cách kiến trúc và điêu khắc thời Trần.
4.8. Các công trình khác
Ngoài ra, kiến trúc của chùa Thầy còn có hành lang, gác chuông, hậu đường và gác trống. Hai dãy hành lang của chùa dọc hai bên sườn, mỗi dãy gồm 9 tượng La Hán với 13 gian nhỏ. Ở cuối mỗi dãy, 3 gian cuối được đẩy lên cao thành gác Trống, gác Chuông. Phía sau điện Thánh là nhà hậu đường với 11 gian và 2 dĩ nhỏ.
>>> Tham khảo: Du lịch chùa Tam Chúc Hà Nam - Ngôi chùa lớn nhất thế giới
5. Những địa điểm tham quan xung quanh chùa Thầy
Đến chùa Cả, du khách còn có thể tham quan một số địa điểm quanh chùa. Để khám phá hết nét độc đáo cũng như chiêm ngưỡng vẻ đẹp cổ kính của ngôi chùa.
Chùa Cao
Ngôi chùa này còn được gọi với tên khác là Đỉnh Sơn tự. Chùa Cao được nối với chùa Thầy nhờ cầu Nguyệt Tiên. Chùa tọa ở lưng chừng núi, đây là nơi Từ Đạo Hạnh giải thi để đầu thai làm con của Sùng Hiền Hầu. Quy mô của chùa nhỏ với các công trình kiến trúc gồm: chùa chính, gác chuông và một số công trình phụ trợ.
Chùa Một Mái
Chùa nằm ở dưới chân núi và được xây dựng thêm cửa sau để đi lên núi. Chùa Một Mái gồm Tiền đường, Thượng điện, gác Chuông cùng nhà lưu niệm Bác Hồ. Ngôi chùa này từng là nơi Bác ở và làm việc trong khoảng 1 tháng, từ ngày 3 tháng 2 đến ngày 2 tháng 3 năm 1947.
Đền Văn Xương
Đền Văn Xương hay đền Thượng cũng là một trong những kiến trúc độc đáo mà bạn không thể bỏ qua khi ghé thăm chùa Thầy. Đền được xây dựng vào khoảng thế kỷ XVII – XVIII, nằm ở bên kia sườn núi, trên chùa Một Mái. Đây là nơi thờ Tản Viên Sơn Thánh, Văn Xương Đế Quân, Từ Đạo Hạnh. Thiết kế đền gồm 3 gian 3 chái, 4 lá mái các góc đao cong. Trước kia, đây là nơi các sĩ tử phong kiến đến ăn chay, cầu đảo để mong đỗ đạt trong các kỳ thi.
Đền Quán Thánh
Đền cách chùa Thầy khoảng 1km về hướng Đông Nam, nằm ở dưới chân ngọn Hổ Sơn, đây là nơi chôn cất tro cốt của Từ Đạo Hạnh. Đền Quán Thánh được xây dựng từ thế kỷ XII – XV với phần tường bằng đá ong cổ, mái lợp ngói mũi. Đền được trang trí rồng mây, tứ linh, hoa lá vân xoắn.
Chùa Long Đẩu
Ngôi chùa này nằm dưới chân Long Đẩu Sơn, cạnh hồ Long Trì. Chùa Long Đẩu xây dựng vào cuối thế kỷ XI, vào thời Trần, chùa được đại trùng tu. Đến năm 1708, chúa Trịnh Cương cùng Cung Tần Ngọc Lãnh đã bỏ tiền vàng xây thêm hành lang, nhà Tổ, tam quan, hậu điện.
Chùa Sài Khê
Chùa được xây dựng khá sớm và nằm ở dưới chân núi Hoa Sơn. Trải qua nhiều lần trùng tu, đến thế kỷ XVII, chùa Sài Khê có quy mô và hệ thống tượng phong phú với 51 pho tượng tròn. Trong đó có nhiều tượng đẹp như: Quan Thế Âm Bồ Tát, Đại Thế Chí Bồ Tát... Chùa bao gồm các hạng mục: gác chuông, tam quan, nhà Tổ/Mẫu, chùa chính.
Hang Cắc Cớ
Đây là hang động tự nhiên được ví như Sơn Đoòng thu nhỏ gần Thủ đô. Hang Cắc Cớ vô cùng huyền bí và linh thiêng. Không chỉ nổi tiếng với cảnh quan độc đáo mà còn ẩn chứa các giá trị tâm linh.
Để khám phá hang động này, bạn phải leo qua đoạn đường với nhiều khối đá sắc nhọn, gập ghềnh. Tuy nhiên, hành trình gian nan này sẽ được đền đáp xứng đáng khi bạn được chiêm ngưỡng bức tranh thiên nhiên tuyệt diệu ở cuối hang.
>>> Lưu ngay: Du lịch gần Hà Nội 2 ngày 1 đêm: Review 17 địa điểm bao ĐẸP bao RẺ!
6. Hội chùa Thầy diễn ra khi nào?
Lễ hội chùa Thầy diễn ra vào ngày mùng 5 đến mùng 7 tháng 3 Âm lịch. Vào độ này, ngôi chùa lại thu hút hàng ngàn du khách từ nhiều nơi về góp vui, trẩy hội.
Đây là dịp để bạn dâng hương khấn Phật cầu tình duyên, may mắn và bình an. Ngoài ra, du lịch chùa Thầy vào mùa lễ hội, du khách còn được thưởng thức nhiều buổi trình diễn múa rối nước vô cùng đặc sắc.
>>> Xem thêm: Lễ hội chùa Hương: Lễ hội xuân đặc sắc thu hút du khách thập phương
7. Kinh nghiệm du lịch chùa Thầy cần nắm
- Nên chọn trang phục kín đáo, trang nhã khi đến chùa. Nếu mặc váy thì nên chọn váy dài qua đầu gối.
- Nếu mua lễ tại chùa thì bạn không nên để người dân sắp lễ vì bạn sẽ bị “hét giá” giá cao hơn.
- Có thể mang theo nước uống và đồ ăn để tiết kiệm chi phí.
- Bạn có thể tham quan chùa theo bản đồ vì nếu để người dân thuyết trình bạn sẽ mất thêm khoảng 100.000 – 300.000 VNĐ.
- Nếu muốn mua đồ lưu niệm bạn nên hỏi giá trước và thương lượng để tránh bị ép giá.
- Nếu muốn khám phá hang Cắc Cớ bạn nên thuê đèn pin với giá khoảng 5.000 VNĐ/lần.
Du lịch Hà Nội, ngoài vãn cảnh, dâng hương tại những ngôi chùa linh thiêng, bạn có thể khám phá nhiều địa điểm vui chơi giải trí hấp dẫn khác. Trong đó nổi bật nhất phải kể đến thủy cung Times City Vinpearl Aquarium và VinKE.
Thủy cung Times City được ví như đại dương thu nhỏ với vẻ đẹp lung linh, huyền ảo. Với diện tích 4.000m2, đây là nơi sinh sống của hơn 30.000 sinh vật biển. Trong đó có nhiều cá thể lần đầu xuất hiện ở Việt Nam như: cua nhện, chim cánh cụt... Thủy cung có đường hầm đẹp như phim cùng 3 khu vực với 3 tầng sinh thái khác nhau là khu nước ngọt, khu nước mặn và khu hang động bò sát. Đến đây, bạn sẽ được chứng kiến sự đa dạng của hệ sinh thái biển và thưởng thức nhiều show diễn thú vị.
Cạnh thủy cung là khu vui chơi giải trí và giáo dục cho trẻ em VinKE. Với diện tích lên đến 6.000m2, VinKE xây dựng môi trường vừa học vừa chơi vô cùng bổ ích. Tại đây, các “công dân nhí” sẽ được trải nghiệm nhiều mô hình thực tế như: bác sĩ, đầu bếp, công an giao thông… từ đó giúp bé phát triển tư duy và định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Ngoài ra, VinKE cũng mang đến sân chơi giải trí với nhiều trò chơi như: xe điện đụng, đu quay hoàng gia… giúp bố mẹ và bé có những giây phút thư giãn thoải mái.
>>> Booking vé vào cửa VinKE & Vinpearl Aquarium ngay hôm nay để không bỏ lỡ những trải nghiệm hấp dẫn này!
Chùa Thầy là ngôi cổ tự linh thiêng gần Hà Nội. Nếu có dịp du lịch Thủ đô, đừng quên bỏ qua chuyến tham quan, vãn cảnh chùa Thầy để tận hưởng không khí thanh tịnh và khám phá những nét đẹp trong kiến trúc của chùa.
>>> Đừng quên booking vé vào cửa VinKE & Vinpearl Aquarium ngay để không bỏ lỡ những trải nghiệm cực thú vị