Nằm ở phía Nam đồng bằng sông Hồng, Thái Bình từ lâu đã là một vùng quê trù phú, được mệnh danh là “quê lúa” của miền Bắc Việt Nam.
Nằm ở phía Nam đồng bằng sông Hồng, Thái Bình từ lâu đã là một vùng quê trù phú, được mệnh danh là “quê lúa” của miền Bắc Việt Nam. Không ồn ào, náo nhiệt như Hà Nội hay Hải Phòng, Thái Bình hấp dẫn du khách bởi sự yên ả, chân chất và đậm đà hồn quê. Nơi đây không chỉ có cánh đồng lúa bạt ngàn, mà còn ẩn chứa nhiều giá trị văn hóa – lịch sử đáng trân trọng, cùng những con người thân thiện, mến khách.
Thái Bình nằm giữa các tỉnh Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng, Nam Định và Hà Nam. Nhờ có vị trí gần biển và hệ thống sông ngòi dày đặc, đất đai nơi đây rất màu mỡ, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp – đặc biệt là trồng lúa, nuôi trồng thủy sản và chăn nuôi. Vùng đất này được bao bọc bởi ba con sông lớn là sông Hồng, sông Luộc và sông Trà Lý, vừa giúp điều hòa khí hậu, vừa là nguồn nước quý giá cho sản xuất.
Khí hậu Thái Bình thuộc dạng nhiệt đới gió mùa, chia hai mùa rõ rệt: mùa hè nóng ẩm, mùa đông lạnh khô, rất phù hợp với cây lúa và nhiều loại nông sản khác. Nhờ vậy, nơi đây từ lâu đã trở thành vựa lúa lớn của miền Bắc với những mùa gặt bội thu, góp phần quan trọng vào an ninh lương thực quốc gia.
Thái Bình là vùng đất giàu truyền thống văn hóa – nơi hội tụ tinh hoa của làng quê Bắc Bộ xưa. Trên mảnh đất này, mỗi làng, mỗi xã gần như đều có một lễ hội truyền thống đặc sắc, gắn liền với tín ngưỡng nông nghiệp và tôn vinh công lao các vị thần, danh nhân có công với dân với nước.
Một trong những nét văn hóa đặc trưng của Thái Bình là hát chèo – loại hình nghệ thuật dân gian đã ăn sâu vào đời sống sinh hoạt của người dân nơi đây. Nói đến chèo là phải nhắc đến Thái Bình – chiếc nôi sinh ra những nghệ nhân chèo tài hoa, những vở diễn đi vào lòng người. Những đêm diễn chèo tại các sân đình, lễ hội là dịp để cả làng tụ họp, người già người trẻ cùng thưởng thức và gìn giữ hồn dân tộc.
Ngoài ra, các nghề thủ công truyền thống như dệt chiếu Hợp Tiến (huyện Đông Hưng), làm nón, đan lát, chạm khắc gỗ, gốm… cũng là nét văn hóa tiêu biểu của vùng đất này. Mỗi sản phẩm không chỉ là vật dụng sinh hoạt mà còn là kết tinh của sự khéo léo, cần cù và óc sáng tạo của người dân quê lúa.
Dù không nổi tiếng với những khu du lịch sôi động, Thái Bình vẫn có nhiều điểm đến thú vị dành cho du khách yêu thích khám phá văn hóa – lịch sử và thiên nhiên thanh bình.
Nằm ở huyện Tiền Hải, cách trung tâm thành phố khoảng 35km, biển Đồng Châu là địa điểm lý tưởng cho những ai muốn tìm về sự yên bình. Bãi biển không rộng nhưng rất đặc biệt bởi hệ sinh thái rừng ngập mặn ven biển và các chòi canh nuôi ngao nằm san sát nhau. Khung cảnh nơi đây đặc biệt đẹp vào lúc bình minh và hoàng hôn – khi ánh nắng phản chiếu lên mặt biển mênh mông, tạo nên một khung cảnh thơ mộng và đầy chất nghệ thuật.
Là nơi thờ các vua Trần – dòng họ có công dựng nước và giữ nước thời Trần, Đền Trần Thái Bình nằm ở xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà. Đây là điểm đến không thể bỏ qua với những ai yêu lịch sử và mong muốn tìm hiểu về triều đại từng đánh bại ba lần quân Nguyên – Mông xâm lược. Lễ hội Đền Trần được tổ chức hàng năm vào dịp đầu xuân, thu hút hàng nghìn người dân và du khách thập phương về dự lễ, dâng hương tưởng nhớ công đức các bậc tiền nhân.
Được ví như một “miệt vườn” giữa lòng Bắc Bộ, làng vườn Bách Thuận (huyện Vũ Thư) nổi tiếng với những vườn cây ăn quả xanh mướt, hoa trái sum suê và không khí trong lành. Đây là nơi rất thích hợp để du khách trải nghiệm du lịch sinh thái, nghỉ ngơi, thư giãn và cảm nhận cuộc sống làng quê yên ả. Đến Bách Thuận, bạn còn có cơ hội đi đò trên sông Hồng, nghe kể chuyện làng nghề và thưởng thức các món ăn dân dã như bánh cuốn, bún bung, canh cá rô đồng...
Ẩm thực Thái Bình không cầu kỳ, xa hoa nhưng luôn giữ được vị ngon đặc trưng của miền quê Bắc Bộ. Mỗi món ăn ở đây đều là sự kết tinh của nguyên liệu tươi ngon từ đồng ruộng và bàn tay khéo léo của người dân.
Món ăn nổi tiếng nhất phải kể đến canh cá Quỳnh Côi – món ăn dân dã nhưng đậm đà, được nấu từ cá rô đồng, ăn kèm bánh đa trắng và rau thơm. Ngoài ra, còn có bánh cáy làng Nguyễn – món bánh truyền thống làm từ gạo nếp, vừng, lạc, mứt bí và mỡ lợn, ngọt bùi, thơm dẻo, là đặc sản được du khách ưa chuộng mua làm quà.
Các món ăn khác như bún bung, bánh giò Bồng Tiên, dồi sụn Tiền Hải, gỏi cá nhệch… đều mang đậm bản sắc quê hương và khiến du khách nhớ mãi sau mỗi lần thưởng thức.
Từ một tỉnh thuần nông, Thái Bình ngày nay đang chuyển mình mạnh mẽ trong phát triển kinh tế – xã hội. Hạ tầng giao thông ngày càng được cải thiện với các tuyến quốc lộ, cầu đường nối liền các khu công nghiệp và vùng phụ cận. Các khu công nghiệp lớn như KCN Tiền Hải, KCN Cầu Nghìn đang thu hút đầu tư trong và ngoài nước, mở ra cơ hội việc làm cho người dân địa phương.
Du lịch tuy chưa phải thế mạnh vượt trội, nhưng Thái Bình đang từng bước quy hoạch, khai thác các tiềm năng về văn hóa, tâm linh, du lịch sinh thái và cộng đồng. Những mô hình homestay, làng du lịch đang dần hình thành và mở ra một hướng đi mới cho ngành du lịch tỉnh nhà.
Không phải là một thành phố du lịch náo nhiệt, Thái Bình mang trong mình vẻ đẹp trầm lặng, giản dị mà sâu sắc. Với cánh đồng thẳng cánh cò bay, những ngôi làng yên ả, văn hóa lâu đời và những con người thân thiện, nơi đây là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm lại sự bình yên trong tâm hồn và khám phá nét đẹp nguyên sơ của đất Việt.
Nếu bạn đang tìm một nơi để lắng nghe tiếng quê, ngắm mùa lúa chín, hay đơn giản là thưởng thức bát canh cá nóng hổi trong chiều mưa, hãy về Thái Bình – về với miền quê của những điều bình dị nhưng đong đầy yêu thương.
